مشاهده عمقي
محل مشاهده: مدرسة دخترانة عدالت
تاريخ مشاهده: 14/2/1382
مشاهده‌گر: سعيده ميرزاده واقفي

امروز در دبستان عدالت به سر هر دو كلاس مجري طرح رفتم .خانم هاشمي درس علوم را دوره مي كردند و15 دقيقه از جريان كلاس را ضبط كردم.
در كلاس خانم كرمي نيز درس ميهن ازكتاب بخوانيم بود بچه ها به صورت گروهي كار مي كردند كه نوار كاست گوياي نحوه فعاليت آموزشي خيلي خوب در اين دو كلاس است.
از بچه هاي اين كلاس در مورد ارزشيابي با حروف نظر خواهي كردم از 24 نفر 21 دانش آموز با حروف موافق بودند ! مي خواستم همين نظر خواهي را در كلاس خانم هاشمي هم انجام دهم اما نشد .براي اينكه حدود 30 نفر بازديد كننده از بيرجند وديگر شهرهاي خراسان به مدرسه عدالت وكلاس خانم هاشمي آمده بودند وتشريفات ! زيادي هم براي آنها پيش بيني شده بود لذا از تصميم خود منصرف شدم.


تكمله:


چندي پيش آقاي حسين زاده كارشناس مسئول سنجش وارزشيابي تحصيلي وتربيتي سازمان آموزش وپرورش خراسان با من (مقني زاده ) تماس گرفتند و نحوه پيشرفت طرح ارزشيابي توصيفي را جويا شدند وگفتند كه مي خواهند از مدارس موفق مجري طرح ديداري داشته باشند تا در سال آينده براي اجراي آزمايشي آماده شوند ! به ايشان گفتم كه فعلا نمي توانم مدرسه اي را به شما معرفي كنم وبهتر است همكاران خراساني را با وبلاگ طرح آشنا كنيد تا بدون نياز به مسافرت از نحوه اجراي طرح ارزشيابي توصيفي در 24 كلاس مجري طرح دقيقا مطلع گردند.از ايشان خبر ديگري نرسيد تا اين مشاهده نامه خانم واقفي !
بهر حال بهتر بود در صورت لزوم انجام مسافرت همكاران،مشورت مي شد تا همكاران بتواننداز مدارس فعالتر مجري طرح ارزشيابي توصيفي بازديد كنند.مثلا مدرسه استقلال تبريز يا فرهنگيان زنجان، مجريان متعهد تري نسبت به طرح ارزشيابي تو صيفي بوده اند تا مدرسه عدالت تهران.

مشاهده عمقي
محل مشاهده: مدرسة دخترانة عدالت
تاريخ مشاهده: 30/1/82
مشاهده‌گر: سعيده ميرزاده واقفي
امروز به دبستان عدالت رفتم. با خانم خير انديش و معاون مدرسه مواجه شدم پس ازسلام وعليك كردن از ايشان خواستم به كلاس بچه ها بروم.سا عت 8.45 دقيقه بود و 9.15 زنگ تفريح مي شد. من از اين فرصت استفاده كردم كه به سر كلاس خانم كرمي بروم مدير مدرسه موافقت كرد و سرزده به كلاس خانم كرمي رفتم ايشان در حال پرسيدن الفبا به صورت حفظ بود تا ببيند بچه ها ياد گرفته اند يا نه ؟خانم كرمي اسم بچه ها را تك تك از روي دفتر مي خواند و…
پس از مشاهده اين كلاس به گفتگو با معلم ديگر مجري طرح ارزشيابي توصيفي در مدرسه عدالت،.خانم هاشمي پرداختم ايشان گفت :در نامه اي در مورد طرح ارزشيابي توصيفي از ما نظر خواسته بودندكه من طي 4 صفحه نظر خودم را را براي آقاي مقني زاده از طريق اينترنت فرستادم.
ايشان گفتند درمورد بچه ها نبايد كوتاهي كنيم ! كه فردا جبران نخواهد شد.بايد استانداردها را در نظر گرفت !خانم هاشمي ازمن پرسيدند آيا اين طرح سال بعد براي اين بچه ها كه به كلاس دوم مي روند اجرا خواهد شد؟من گفتم :نه ايشان گفتند از تجربه ما در اين طرح استفاده نشده است .ايشان افزودند: مادرها وپدرها براي فرزندانشان ـ ك ـ مي خواهند!وما خودمان هم با همان روش كمي عادت كرده ايم و جا افتادن روش كيفي بين بچه ها ومعلمان، سه چهار سالي وقت مي خواهد.

گزارش وضعيت اجراي طرح در تاريخ يكشنبه 18/12/1381

خانم واقفي دستيار خوب طرح امروز به مدرسه مراجعه كردند و مدير محترم مدرسه سركار خانم خير انديش را ملاقات نمودند و نامه طرح را به ايشان و همكاران ديگر طرح دادند. خانم خير انديش با من تماس گرفتند و گفتند كه امروز بعد از ظهر با اولياء جلسه داريم و مي خواستم با آقاي احمدي تماس بگيرم! ايشان گفتند در عين حال كه مدرسه ما از قبل چند سال سابقه در فعاليت هاي گروهي دانش آموزان دارد و پيشنهاد اجراي مقياس كمي به كيفي را ما هم داشته ايم ولي من در مورد آينده كار نگران هستم. با ايشان مفصلاً صحبت كردم و آمادگي هاي مدرسه را كه خيلي زياد است مورد گفتگو قرار داديم . قرارشد امروز بعد از ظهر با اولياء صحبت كنند و طرح را اجرا نمايند. همچنين قرار شد خانم واقفي از كلاس هاي اول مدرسه عدالت بازديد كنند و آدرس سايت اينترنتي مدرسه را هم بگيرند تا روي سايت براي اطلاع همكاران از تجربه مدرسه عدالت بگذاريم.

مشاهده عمقي
محل مشاهده: مدرسة دخترانة عدالت
تاريخ مشاهده: 24/12/81
مشاهده‌گر: سعيده ميرزاده واقفي
امروز به دبستان عدالت رفتم. معلمان جلسه داشتند و به همين خاطر كمي معطل شدم تا جلسه ايشان تمام شود. قبل از اتمام جلسه با خانم خيرانديش مدير مدرسه صحبتهايي داشتم و از ايشان خواستم كه مكتوبهايي كه در مورد طرح غني‌سازي داشتند را لطف كنند در اختيار ما قرار دهند ايشان يك بورشور در مورد اين طرح و يك جزوه در اختيارم قرار دادند. بعد از آنكه جلسة معلمان تمام شد با خانم هاشمي و كرمي ديداري داشتم كه آنها مشكلاتي را كه در مورد پر كردن چك ليست‌ها داشتند را مطرح كردند.
خانم هاشمي: ما نمي‌دانيم چك ليستها را چه مدت به چه مدت پُر كنيم؟ اگر قرار باشد براي هر دو ماه يك چك ليست را براي هر دانش‌آموز در نظر بگيريم براي آن هزينة قابل توجهي لازم است.
ايشان در پُركردن كارنامه ارزشيابي و مخصوصاً چك ليستها مشكل داشتند و مي‌گفتند بهتراست تغييرات و فعاليتهاي يك دانش‌آموز و مراحل رشد او را بتوان در چك‌ليستها هم مشاهده كرد.
در اين جلسه خانمها هاشمي و كرمي در مورد طرز پُر كردن چك ليستها و كارنامه ارزشيابي صحبت و بحث نمودند. هنوز كارنامه‌ها را پُر نكرده بودند ولي تصميم داشتند تا قبل از تعطيلات اين كار را بكنند. پوشه‌ها را اولياء دانش‌آموزان تهيه كرده بودند.
خانم هاشمي نظر داد كه اگر در چك ليستها هر يك از خانه‌هايي كه فعاليتهاي بچّه‌ها را درونش علامت مي‌زنند را با حروف نشان‌دهند و مانند كارنامه ارزشيابي هر دو ماه يكبار آن را پُر كنند در آن صورت هزينه اضافي هم بر مجموعه تحميل نمي‌شود. در مورد كارنامه ارزشيابي هم نظر دادند كه بهتر است دو تا باشد تا يكي را به بچه‌ها بدهند و يكي را در پوشه بگذارند زيرا اگر فقط به بچه‌ها بدهند احتمال گم شدن آن است و در آن صورت نتيجة دو ماه تلاش بچّه‌ها نامعلوم مي‌شود.

مشاهده عمقي
محل مشاهده: مدرسه دخترانه عدالت
1382/تاريخ مشاهده: 18/1
مشاهده‌گر: سعيده ميرزاده واقفي

هنگاميكه وارد شدم معلمان در حياط مدرسه مشغول واليبال بودند و يچه‌ها در حال تشويق آنها. به دفتر مدرسه رفتم و در آنجا با خانم خيرانديش صحبت نمودم ايشان گفتند كه فرمهاي ارزشيابي را قبل از عيد پُر كردند و در اختيار اولياء قرار دادند از ايشان پرسيدم كه برخورد اولياء چه طور بود؟ گفتند خوب بود و استقبال كردند. از من دربارة فعاليت‌هاي ديگر مدارس پرسيدند. من هم فعاليت‌هاي دبستان استقلال تبريز را به ايشان يادآور شدم. خانم خيرانديش از فعاليتهاي اين دبستان مطلع بودند! ولي نمي‌دانستند كه چه كارهايي انجام داده‌اند من هم به ايشان گفتم مي‌تواند در Weblog اطلاعات را به طور كامل ببينند آدرس آن را از من خواستند من هم به ايشان گفتم كه قبلاً به صورت مكتوب آدرس را به ايشان ارائه داده‌ام!!
كلاس خانم كرمي زنگ ورزش بود و كلاس را خودش اداره مي‌كرد بچه‌ها بدون مانتو و مقنعه ورزش مي‌كردند. فارسي كلاس تمام شده بود و رياضي فقط مانده بود. خانم كرمي فرمودند: طرح جديد كه كتابهاي فارسي عوض شده بود باعث شد كه زودتر كتابها تمام شود بچه‌ها خودشان كلاس ورزش را اداره مي‌كردند يكي از بچه‌ها صفوف را مرتب مي كرد و به آنها فرمان مي‌داد كه چه كار بايد بكنند و اگر بچه‌ها اعتراض مي‌كردند كه درست فرمان نميده و اشتباه داره، فرمانده عوض مي‌شد. (منظورشان را از اشتباه گفتن نمي‌دانستم)
بعد بچه‌ها دايره زدند تا بازي جديدي را شروع كنند موش و گربه بازي كردند. معلم در مورد بچه‌هايي كه از نظر IQ پايين هستند و در بين بچه‌ها هستند صحبت كرده و گفت قاطي كردن آنها با بچه‌هاي عادي كار درستي نيست و هم به آنها و هم به بچه‌هاي عادي ضربه مي‌زند.
در حين گفتگوي ما بچـّه‌ها مي‌آمدند و با معلمشان دربارة مشكلات بازي صحبت مي‌كردند و ايشان هم با حوصله با بچه‌ها صحبت مي‌كرد و رابطة عاطفي بين بچه‌ها و معلم كاملاً معلوم بود به بچه‌ها براي انتخاب بازي و طرز بازي كردن ميدان داده مي‌شود.
خانم كرمي فرمودند كه كارنامه توصيفي را به بچه‌ها داديم و يك دورة ديگر هم اين كار قابل اجراست لذا چون اين كار نصفه و نيمه است نمي‌توان گفت به طور جامع اجرا شده است.
در كلاس آنها بچـّه‌هاي دو رگه هم ديده مي‌شد كه از كشورهاي ديگر بودند.
با خانم هاشمي هم صحبت كردم ايشان گفتند كه كارنامه ارزشيابي توصيفي را قبل از عيد به اولياء دادند و اولياء هم نظرات خودشان را در مورد اين فرمها به صورت مكتوب نوشتند و امضاء كردند و همينطور قسمتي كه مربوط به استعدادهاي شناخته شده در دانش‌آموزان بوده و خود مادرها پُر كرده‌اند از من پرسيدند كه اشكالي دارد يا نه؟ گفتم كه در اين مورد از كارشناسان منطقه بايد بپرسد و من اطلاع كافي ندارم.
در مورد بخشنامة جديدي كه به ايشان ابلاغ شده بود صحبت كردند و گفتند كه هنوز به طور كافي نخوانده‌اند ولي در اسرع وقت به آن نگاهي مي‌اندازند.

«به نام آنكه هستي از اوست»


گزارش فعاليتهاي دبستان عدالت منطقه 1 تهران

مجريان طرح دردبستان,مديرمدرسه سركارخانم خيرانديش وآموزگاران پايه اول(فخري هاشمي ومنيژه كرمي)

ابتدا به عرض برسانيم كه دبستان عدالت مجري طرح غني سازي مدارس نيز بوده و در حين يا پس از پايان,اجراي طرح را در دبستان داريم و تمام كلاسها از اول تا پنجم اين طح را اجرا مي كنند.

براي آشنايي با اين طرح خلاصه اي به عرض مي رسانيم:

كار فراگيران گروهي انجام مي شود.گروهها يا اتفاقي و يا هدفدار انتخاب مي شوند و گاهي بنا به لزومات جاي فردي در گروهي تغيير مي كند تا همه با هم دوست باشند و كار با يكديگر را ياد بگيرند و از فكر يكديگر نيز استفاده كرده و روابط با يكديگر را بياموزند.

درسها را خود دانش آموزان پس از مشورت كردن,همفكري,تبادل نظر,گفتگو كردن,نظر يكديگر را پرسيدن و بحث كردن به نتيجه مي رسند,نماينده اي انتخاب مي كنند و راجع به درس مورد نظر صحبت مي كنند.تمامي گروهها فرصت براي مشورت كردن و تبادل افكار و صحبت دارند و راجع به نظر گروههاي ديگر نيزحرف ميزنندواظهارنظرمي كنند.آنها در برابر هم مسئول هستند,به يكديگر كمك مي كنندوازهم مي پرسند.

معلم نيز راهنما و نظاره گر كار گروهها مي باشد.هر گروه پوشه مخصوص به خود دارد كه كار گروهي خود را در آن مي گذارند و براي كارهاي فردي خارج از كلاس نيز پوشه ي فردي نيز دارند كه در كلاس موجود مي باشد.

بچه هاي پايه اول دبستان عدالت ميز و صندلي فردي دارند كه هر 3 يا 4 نفر در يك گروه قرار دارند يعني به صورت نيمكتهاي كلاسهاي ديگر نيست.

و اما وقتي كه دبستان عدالت زير مجموعه ي طرح كمي به كيفي و ارزشيابي توصيفي قرار گرفت,از نظر كار با بچه ها و آشنايي با روحيه ي آنها و به عبارتي زير نظر گرفتن آنها آماده بوديم و مي توانستيم راجع به هر فراگير اظهار نظر فردي كنيم.اما وقتي وارد كار و جواب دادن به طرح شديم,سؤالاتي پيش آمد,از جمله:

1-آيا فكر نمي كنيد سؤالات كارنامه ارزشيابي زياد است؟

2-در مورد بچه هاي كلاس اول بندهاي«موضوعات مورد علاقه»,«فعاليتهاي مورد علاقه» و «رشته ورزشي مورد علاقه» نمي گنجد.

3-ويا در مورد چك ليست وضعيت جسماني سؤال شده استفاده از تغذيه مناسب منظور روش نيست,آيا بايد براي زنگ تفريح تغذيه آورده باشد كه من آن را ملاك قرار دهم كه ممكن است خانواده به او تغذيه ندهد و يا مي دهد و او نمي آورد,يا از نظر جثه او را مقايسه كنم كه با ز صحيح نمي باشد.البته اين نظر ماست.

4- سؤال ديگر,مي خواستيم به چك ليستها جواب دهيم,متوجه مراحل آن شديم كه شامل1و2و3و4 مرحله بود كه در جلسه ي توجيهي 12 بهمن 81 ,ما اينطور استنباط كرده بوديم كه جواب ملاكها و نشانه ها را بايد اينطور پاسخ دهيم كه:

سؤال اول-به مشاهده اشياءو پديده ها مي پردازد,اگر جواب ما «بيشتر بايد تلاش شود»باشد در مرحله 1 ويا «نسبتاً تحقق يافته» باشد در مرحله 2 ويا «تا حدي تحقق يافته»در مرحله 3 و«كاملاً تحقق يافته» در مرحله 4علامت بزنيم و بعد جمع بندي مراحل را در خانه هاي ملاك ها و با ميانگين علامت بزنيم كه اين مستلزم اين بود كه هر دوماه يك دفعه بايد براي هر فراگير 5 صفحه چك ليست چاپ ميشد و بايگاني اين همه كاغذ ويا مقايسه عملكرد و پيشروي بچه نيز سخت بود.به اضافه اينكه خرج و استفاده از اين همه كاغذ به نوعي مقرون به صرفه نبود.پس با اجازه شما فكر كرديم و اينطور عمل كرديم كه يك خانه در بند ملاك ها اضافه كرديم و به جاي 3 خانه شد 4 خانه و گفتيم مرحله 1 مربوط به مهر و آبان-مرحله 2 مربوط به آذر و دي-مرحله 3 مربوط به بهمن و اسفند – و مرحله 4 مربوط به فروردين و ارديبهشت و شروع كرديم.به سراغ مرحله 3 بهمن و اسفند رفتيم,چون از تاريخ شروع طرح بود نشانه به نشانه جواب داديم و ميانگين نشانه ها را در ملاك ها در خانه ي سوم قرار داديم.كه البته با اين مسئله مواجه شديم كه بسيار پر كار است. در عين حال از ريزه كاري و دقت عمل زيادي برخورداراست كه جاي تشكر از مسئولين طرح را دارد.اما در چك ليست حساب كردن,باز به عقيده ي ما سؤالِ«شكلهاي هندسي را مي شناسد» مثلاً دايره,مثلث و مربع را مي شناسد,به ترم آخر بچه ها برمي گردد و بله ممكن است عده اي از بچه ها جلوتر باشند اما ايرادي به آنهايي كه هنوز به درس مزبورنرسيده اند وارد نيست يا «انواع خط را مي شناسد» در كلاس اول فقط خط راست مطرح است.يا منظور از ابزار اندازه گيري در كلاس اول و براي بچه هاي پايه اول چيست؟در مورد ارزش پول بعضي از خانواده ها عقيده دارند كه اصلاً به بچه هايشان پولي ندهند و به جاي آن خودشان بخرند و يا تغذيه براي مدرسه شان بدهند.شناسايي پول در حد كلاس اول هم باز به ترم آخر بر مي گردد و استفاده درست از پول را بايد به خانواده ها عودت دهيم.پس سؤالهاي چك ليست حساب شايد احتياج به تعمق بيشتري دارد تا تناسبي با بچه هاي 7 ساله و نيز عموميت داشته باشد.البته نظري است و شايد مخالف زياد داشته باشد و به همين مناسبت مارا توجيه مي كنند.

بهر حال خانواده ها را در جريان كار و طرح مذكور قرار داده بوديم. بحث و گفتگو راجع به طرح ارزشيابي توصيفي و تحول كارنامه از كمي به كيفي با اولياءانجام داده و راجع به فراگير شدن اين طرح در سالهاي آينده نيز گفتيم.پس آمادگي براي دريافت كارنامه در آخر ماه اسفند به صورت كيفي را داشتند.كارنامه ي ارزشيابي توصيفي را با تامل جواب داديم و خواستيم امضاءو نظر دهند كه خوشبختانه نظر مخالف نداشتيم و همه تشكر كرده بودند و بندهاي 4و5و6 ,در ملاك عاطفي را كه معلم خالي گذاشته بود گروهي از اولياء جواب داده بودند و گروهي نيز خالي تحويل داده بودند و اظهار نظر كرده بودند كه هنوز احتياج به زمان دارد.

در پايان جا دارد كه از دست اندركاران و مسئولين طرح ارزشيابي توصيفي تشكر فراوان داشته باشيم وآيا فكر نمي كنيد كه باز هم اولياء دوست دارند در كارنامه بچه هايشان «ك» را ببينند؟!

و شايد اين طرح در سطوح بالاتر يعني پايه هاي سوم,چهارم و پنجم مؤثرتر و زودتر جواب دهد.



باتشكر مجدد
دبستان عدالت و مجريان طرح

مشاهدات عمقي
محل مشاهده: دبستان دخترانه عدالت
تاريخ مشاهده: 18/12/1381
مشاهده گر: سعيده سادات ميرزاده واقفي


معلمان اظهار كردند كه اگر اجراي طرح از اول سال بود بهتر بود و براي سال بعد مطمئناً بهتر انجام خواهد شد. سال دوم اين بچه ها با همين روش بالا مي روند.
به نظر ايشان اين كار روي آخرين قسمتي كه درس مي دهد مي توان سنجش كرد ( همزه ها . . .حروف عربي)
با كتاب بخوانيم و بنويسيم موافق نيستيد چون براي بچه ها بسيار پركار است.
ايشان فكري كنند چون درسها داده شده است اسفند بچه ها با ارديبهشت آنها فرق زيادي ندارد.
ايشان گفتند ما در طرح غني سازي مدارس هستيم و ارزيابي بچه ها را به صورت گروهي انجام مي دهيم و در عين حال كار گروهي بچه ها را به صورت انفرادي ارزيابي مي كنيم.
معلمها گفتند كه ما مي خواهيم بدانيم خواست اين افراد براي اين كارچيست؟ ايشان گفتند طرح غني سازي بسيار موفق است و در حقيقت اين طرح مكمل آن طرح است. ايشان گفتند اين كار بايد كار گروهي باشد و فردي نبايد باشد.
ما چون در طرح غني سازي( گروهي) بوديم با طرح ارزشيابي توضيحي راحت تر برخورد كرديم. سپس اين طرح در هر مدرسه اي كه بايد انجام شود بايد اول طرح غني سازي انجام شود.
براي ديدن طرح غني سازي يك زنگ سر كلاس اول دبستانيها بودم بسيار جالب بود و در حقيقت خود بچه ها درس را مي دهند و از خود آنها براي توضيح درس جديد استفاده مي شود. كودك كار دسته جمعي را تجربه و مشاركت را ياد مي گيرد. مخصوصاً در كشوري مثل ايران كه مردم در كارهاي دسته جمعي ضعيفند اين كار بسيار جالب است . به دانش آموز فرصت خلاقيت، اظهار نظر و ابتكار داده مي شود . در كلاس درس هر دانش آموز يك نيمكت مخصوص به خود دارد كه كاملاً ظرفيت يك نفر را دارد و نيمكتها طوري چيده شده است كه به صورت گروه، گروه در آمده اند. در اين گروهها، سرگروه معني ندارد وهر بار يك نفر سر گروه مي شود. درس را دانش آموزي مي دهد و گروههاي ديگر حق دارند كه نظر خود را در مورد طرز درس دادن اين گروه و همينطور ايراد و اشكال آنها را بگويند و آن گروه يعني گروهي كه درس را مي دهد، حق دارد از خود دفاع كند.
برخورد آنها با من خوب بود و افراد مورد نظر كه براي طرح درنظر گرفته شده بودند مشتاقانه در اين برنامه شركت مي كنند اما در بعضي موارد برايشان نكات مبهمي وجود داشت. از جمله اينكه نمي دانستند با توجه به اينكه نصف سال را به روش ديگري كاركردند آيا آخر سال بايد كارنامه به دانش آموزان داده شود يا نه؟
مسئله ديگري كه معلمان ذكر كردند اين مسئله است كه دانش آموزان آيا سال بعد هم با همين روش بالايي روند يا نه؟ آيا براي دانش آموزاني كه با اين روش تدريس مي شوند برگشت به روش گذشته سخت نيست؟